17 Jan

۳۰ دستور پر کاربرد برای لینوکسی ها (قسمت اول)

در این مقاله ما سعی کردم تا ۳۰ دستوری که هر لینوکسی هر روز با آن مواجه میشود را معرفی کنم و همچنین مثال هایی برای قابل فهم کردن موضوعات آورده شده ذکر کنم. امیدواریم مورد توجه شما قرار بگیرد.

۱٫ دستور  ls $

این دستور لیست محتویات جاری در مسیر مشخص شده را نشان میدهد.مثلا اگر در مسیر پیشفرض ترمینال باشیم لیست دایرکتوری های فعال را نشان میدهد:

$ ls
app            mini-files.js        npm-rebuilds.json    profile.js
assets         node_modules         npm-require.js       program.json
boot.js        npm                  npm-shrinkwrap.json  server-json.js
boot-utils.js  npm-rebuild-args.js  package.json
config.json    npm-rebuild.js       packages

و اگر بخواهید فایل های مخفی (hidden)  را ببینید باید از دستور زیر استفاده کنید:

$ ls -a
.
..
fstab.d          magic.mime           rc4.d
ftpusers         mail                 rc5.d
.pwd.lock       gai.conf             mail.rc              
rc6.d

متن های آبی رنگ دایرکتوری ها را نشان میدهند، سفید(و یا مشکی ) ها نام فایل های شماست و فایل های اجرایی به رنگ سبز نشان داده میشوند.همچنین در ابتدای  فایل های مخفی (.) گذاشته شده است.

دستور ls -lh سطوح دسترسی کاربر را نشان میدهد:

$ ls -lh
drwxr-xr-x     2      root root     20K    Jul 2   15:56  bin
drwxr-xr-x     2      root root     4.0K   Oct 23  2013   games
drwxr-xr-x     35     root root     4.0K   Jul 2   15:55  include
drwxr-xr-x     51     root root     4.0K   Jun 28  13:26  lib
drwxr-xr-x     10     root root     4.0K   Oct 23  2013   local

 که دراین دستور ستون ها به ترتیب از چپ دسترسی های خود کاربر(rwx), دسترسی های گروه ها r-x, دسترسی دیگران r-x  که r , w ,x به ترتیب دسترسی اجرای فایل/دایرکتوری , نوشتن و خواندن  را نشان میدهند. اولین عدد از سمت چپ نشان دهنده تعداد link ها و پس از آن اسم صاحب فایل/دایرکتوری واسم گروه آن  را نشان میدهد و قسمت بعدی تاریخ آخرین تغییرات و اسم فایل/دایرکتوری را نشان میدهد.

وبا ls -ltr نیز آخرین تغییرات که در فایل/دایرکتوری ها اعمال شده را میتوانید ببینید:

$ ls -ltr
drwxr-xr-x      2    root root    4096 Oct 23  2013   src
drwxr-xr-x     10    root root    4096 Oct 23  2013   local
drwxr-xr-x     2     root root    4096 Oct 23  2013   games
drwxr-xr-x     51    root root    4096 Jun 28  13:26  lib

۲٫ دستور cd

برای انتقال بین دایرکتوری ها از cd استفاده میشود.

root@price:/usr$ cd bin
root@price:/usr/bin$ 

برای بازگشت به پوشه قبل از دستور زیر استفاده میکنیم:

root@price:/usr/bin$ cd ..
root@price:/usr$ 

۳٫ دستور man

این دستور برای نمایش maual page  یا همان صفحه راهنما استفاده میشود و به صورت های مختلفی نمایش داده میشود اما به صورت کلی شامل یک عنوان , یک خلاصه از سینتکس دستور , توضیحی درباره هدف دستور و لیست ها و توضیحات گزینه های دستور است و به صورت man program استفاده میشود که progarm  نام دستوری است که میخواهیم صفحه راهنمای آن را مطالعه کنیم.
root@price:/$ man ls

SYNOPSIS
 ls [OPTION]... [FILE]...

DESCRIPTION
 List information about the FILEs (the current directory by default). Sort entries alphabetically if none of -cftuvSUX
 nor --sort is specified.

Mandatory arguments to long options are mandatory for short options too.

-a, --all
 do not ignore entries starting with .

-A, --almost-all
 do not list implied . and ..

--author
 with -l, print the author of each file

-b, --escape

۴٫ دستور cp

cp برای کپی یک فایل در فایلی دیگر استفاده میشود
$ cp file1 file2
با استفاده از cp -p میتوانید پس از کپی  دسترسی های صاحب فایل و گروه ها را حفظ کنید.

۵٫ دستور mv

برای انتقال یک فایل از یک مکان به مکان دیگر ازدستور زیر استفاده میشود
$ mv /usr/file1 /usr/bin/file1
همچنین میتوانید به وسیله mv اسم فایل خود را تغییر دهید:
$ mv file1 file2

۶٫ دستور mkdir

از دستور mkdir در لینوکس و یونیکس برای ایجاد یک دایرکتوری استفاده میشود.لیکن برای  انجام این کار شما باید دسترسی نوشتن داشته باشید
$ ls
bin file1 games include lib local sbin share src
$ mkdir temp
$ ls
bin     file1     games     include     lib      local     sbin     
share   src       temp
در صورتی که بخواهیم دایرکتوری تو در تو بسازیم از دستور زیر استفاده میکنیم:
$ mkdir -p temp1/temp2/temp3
$ ls
bin     file1     games     include     lib      local     sbin
share   src       temp      temp1       temp2    temp3
$ cd temp1
temp1$ ls
temp2

۷٫ دستور chmod

از این دستور برای ایجاد دسترسی به فایل و یا دایرکتوری استفاده میکنیم.در این دستور برای ایجاد دسترسی برای کاربر(user) ازu و برای گروه (group) از g و برای دیگر موارد(other) از o استفاده میشود و همچنین دسترسی ها را میتوان با استفاده از” + ”  به دسترسی های قبلی اضافه کرد و یا بااستفاده از” – ” دسترسی را گرفت و یا دسترسی ها را به طور مشخص با استفاده از” = ” تعریف کرد
chmod u=rw tempfile
در مثال بالا کاربر دسترسی خواندن و نوشتن فایلtempfile را دارد  و دسترسی اجرا کردن را ندارد
chmod u+x  tempfile
ودر این مثال دسترسی اجرا کردن هم به کاربر داده شده است.

۸٫ دستور date

زمان و تاریخ سیستم تان را نشان میدهد
$ date
Tue Jul 29 13:42:51 EDT 2014
شما میتوانید نحوه ی نمایش تاریخ و زمان را به شکل زیر تغییر دهید:
$ date '+The date is %d/%m/%y, and the time is %H:%M:%S.'
The date is 29/07/14, and the time is 13:43:43.

۹٫ دستور file

 برای نمایش type  فایل مورد نظرو نوع اطلاعات داخل آن از دستور file  استفاده میکنیم.

$ file file1
file1: ASCII text

۱۰٫ دستور tar

این دستور برای فشرده سازی فایل ها مورد استفاده قرار میگیرد.
$ tar cf demo.tar temp
در این دستور, c برای فشرده سازی f  فایل خارجی به نام demo.tar  در مسیرtemp میباشد
برای دیدین محتوای فایل archive شده از دستور زیر استفاده میشود:
$ tar tvf demo.tar
drwxr-xr-x root/root 0 2014-07-30 13:03 temp/
-rw-r--r-- root/root 14 2014-07-29 14:04 temp/file1
و همچنین برای exterac کردن فایل از tar x  استفاده میکنیم
$ tar xf demo.tar

۱۱٫ دستور grep

برای جستجوی یک عبارت در فایل مورد نظر از دستور grep استفاده میشود:
root@price:~/Pictures$ grep pic1 myphoto
 مثال بالا عبارت pic1  را داخل دایرکتوری pictures  و در فایل myphoto  جستجو میکند
همچنین برای جستجوی یک کلمه در تمام فایل های سیستم که با  از دستور grep codingbyte استفاده میکنیم
$ grep codingbyte a*
در مثال بالا فایل/دایرکتوری  هایی را نشان میدهد که با a شروع شده اند

۱۲٫ دستور ssh

ssh برای وصل شدن به هاست به صورت امن استفاده میشود.
 $ ssh remote_user@remote_ip
بوسیله این دستور و داشتن کاربری در هاست و ip  هاست میتوانید به صورت امن به هاست مورد نظرتان متصل شوید

۱۳٫ دستور rmdir

برای حذف  کردن(remove) دایرکتوری از rmdir  استفاده میشود اما دایرکتوری باید خالی باشد.
$ rmdir temp
در صورتی که دایرکتوری خالی نباشد و بخواهید آن را حذف کنید از دستور زیر استفاده میشود
$ rmdir -r demo

۱۴٫ دستور rm

برای حذف کردن(remove) دایرکتوری ویا فایل از rm استفاده میشود که برای این کار باید دسترسی نوشتن آن فایل/دایرکتوری را داشته باشید
$ rm file1
برای پاک کردن دایرکتوری و همه ی اجزای داخل آن (ساب دایرکتوری و …) از دستور زیر استفاده میکنیم
$ rm -r temp
برای تست این دستور توجه داشته باشید که لینوکس دستوری به اسم undelet  ندارد و ممکن است حذف اشتباه فایل ها و یا دایرکتوری ها تبعات بدی را به دنبال داشته باشد.مانند مثال زیر:
$ rm *.html

۱۵٫ دستور pwd

بوسیله این دستور میتوان مسیر جاری را درترمینال نشان داد.به عنوان مثال اگر در پوشه ی Documents  در پوشه home باشید به صورت زیر نمایش داده میشود
$ home/user_name/Downloads

در بخش دوم این مقاله، ۱۵ دستور پرکاربرد دیگر را به شما معرفی خواهم کرد. اگر سوالی داشتید، حتما در بخش نظرات، بپرسید.

Share this

نظرات (۴)

ارغوان

سلام ممنون از این مطلب خوب

مجتبي نصيري

سلام
اينجانب نيازبه راهنمايي شمادر موردلينوكس دارم.
سيستم لينوكس من ورژن 6.1 مي باشد.
براي نصب پرينترمشكل دارم.
پرينترقبلي كه برروي اين سيستم بودخراب شده ونمونه مشابه اين پرينتر ديگردربازاروجودندارد.
امكانش هست كه من بتوانم پرينترجديدرابه اين سيستم لينوكس شناسايي كنم.
خواهشمندم كه دراين زمينه من راراهنمايي كنيد.
باتشكر

آرش کمانگیر

چطوری میشه مالک فایل رو عوض کرد؟ من وقتی از chmod استفاده میکنم فقط دسترسی عوض میشه ولی مالک فایل هنوز admin هست. می خوام بشه اسم دومینم

    آزیتا سیفی

    برای تغییر مالک یک فایل شما باید از دستور chown استفاده کنید :
    chown owner:group file
    که owner کاربر مورد نظر شماست(اسم دامنه تان) و file نیز آدرس و اسم فایل مورد نظرتان است
    group نیز باعث تغییر گروه مالکیت میشود

نظر شما چیست؟